Excentriek
1969 in muziek, aflevering 9
Al die gasten in het nog relatief kleine popwereldje kenden elkaar goed, kwamen elkaar regelmatig tegen en luisterden erg goed naar elkaar. Al die gasten? Nee, er zat er één in Californië die volstrekt zijn eigen gang ging. Een onafhankelijke eigengereide einzelgänger, Frank Zappa. Hij had zijn eerste elpees met satirische popsongs weliswaar gemaakt met zijn band, The Mothers of Invention, maar in de zomer van 1968 had hij -bijna- alle bandleden weggestuurd van zijn volgende project. Hij wilde wat anders en daarbij was een band maar ballast.
De enige die mocht blijven was multi-instrumentalist en éénmansorkest Ian Underwood. De twee sloten zich voor langere tijd op in een studio in Los Angeles met een 16-track-recorder. De opnames duurden meer dan een jaar, tussen juli 1968 en augustus 1969. En in een periode waarin de popmuziek voornamelijk bestond uit liedjes gezongen door mannen met een gitaar, kwam Zappa met een bijna geheel instrumentaal album waarop geen liedje staat met de ons vertrouwde structuur van coupletten, refrein en brug. Hij gebruikte in de plaats daarvan structuren uit de jazz en speelde die op een rock-manier.
Zes stukken. Vijf instrumentaal, alleen Willie the Pimp had tekst. De meeste instrumenten werden gespeeld door Zappa en Underwood. Voor sommige instrumenten kwamen nog wat andere vriendjes langs, zoals Captain Beefheart, Jean-Luc Ponty en Lowell George. en dan waren er nog drie verschillende drummers, want drummen dat konden Zappa en Underwood niet goed genoeg.
Een nieuwe muziekstijl, de meest geavanceerde opname-apparatuur die er was (ter vergelijking: de Beatles namen op hetzelfde moment in London Abbey Road op en moesten het met een 8-track-studio doen), een komen en gaan van muzikanten, kortom: alle ingrediënten voor een mislukking. Maar dat werd het niet. Het zal ongetwijfeld een zware bevalling zijn geweest, bloed-zweet-tranen, maar het uiteindelijke resultaat was spectaculair! Het eerste jazz-rock-album in de muziekgeschiedenis lag in oktober in de winkels, Hot Rats. Het is één van de meest invloedrijke albums van de jaren zestig gebleken. Baanbrekend, de grondlegger van een heel nieuw genre. Zappa zou nog veel navolgers krijgen. Al was hij een van de weinigen die de oversteek nam vanuit de popmuziek. De meeste navolgers waren jazz-musici die rock-elementen in hun muziek brachten: Miles Davis en zijn alumni Herbie Hancock, Chick Corea, enz.
De songstructuren kenden we uit de jazz: een thema, variaties op dat thema, improvisatie. Maar de sound was helemaal niet jazzy, dat was overwegend gewoon stevige rock. Met snoeiharde drums, met oerdegelijke stevige baslijnen. Intellectuele rock, of jazz met ballen, 't is maar vanaf welke kant je het wil beluisteren.
Recensies? Zeer positief. Verkoopcijfers? In de VS niet, in Europa iets meer, maar ook niet echt om over naar huis te schrijven.
Ik leerde het album pas kennen in het najaar van 1970. Van onze muziekdocent op school Borstlap (die toevallig nogal wat uiterlijke overeenkomsten met Zappa vertoonde), die ons dertienjarigen liever naar dit album liet luisteren dan dat hij ons leerde op een blokfluit te spelen. Ik ben hem nog dankbaar!
Frank Zappa - Hot Rats
Al die gasten in het nog relatief kleine popwereldje kenden elkaar goed, kwamen elkaar regelmatig tegen en luisterden erg goed naar elkaar. Al die gasten? Nee, er zat er één in Californië die volstrekt zijn eigen gang ging. Een onafhankelijke eigengereide einzelgänger, Frank Zappa. Hij had zijn eerste elpees met satirische popsongs weliswaar gemaakt met zijn band, The Mothers of Invention, maar in de zomer van 1968 had hij -bijna- alle bandleden weggestuurd van zijn volgende project. Hij wilde wat anders en daarbij was een band maar ballast.De enige die mocht blijven was multi-instrumentalist en éénmansorkest Ian Underwood. De twee sloten zich voor langere tijd op in een studio in Los Angeles met een 16-track-recorder. De opnames duurden meer dan een jaar, tussen juli 1968 en augustus 1969. En in een periode waarin de popmuziek voornamelijk bestond uit liedjes gezongen door mannen met een gitaar, kwam Zappa met een bijna geheel instrumentaal album waarop geen liedje staat met de ons vertrouwde structuur van coupletten, refrein en brug. Hij gebruikte in de plaats daarvan structuren uit de jazz en speelde die op een rock-manier.
Zes stukken. Vijf instrumentaal, alleen Willie the Pimp had tekst. De meeste instrumenten werden gespeeld door Zappa en Underwood. Voor sommige instrumenten kwamen nog wat andere vriendjes langs, zoals Captain Beefheart, Jean-Luc Ponty en Lowell George. en dan waren er nog drie verschillende drummers, want drummen dat konden Zappa en Underwood niet goed genoeg.
Een nieuwe muziekstijl, de meest geavanceerde opname-apparatuur die er was (ter vergelijking: de Beatles namen op hetzelfde moment in London Abbey Road op en moesten het met een 8-track-studio doen), een komen en gaan van muzikanten, kortom: alle ingrediënten voor een mislukking. Maar dat werd het niet. Het zal ongetwijfeld een zware bevalling zijn geweest, bloed-zweet-tranen, maar het uiteindelijke resultaat was spectaculair! Het eerste jazz-rock-album in de muziekgeschiedenis lag in oktober in de winkels, Hot Rats. Het is één van de meest invloedrijke albums van de jaren zestig gebleken. Baanbrekend, de grondlegger van een heel nieuw genre. Zappa zou nog veel navolgers krijgen. Al was hij een van de weinigen die de oversteek nam vanuit de popmuziek. De meeste navolgers waren jazz-musici die rock-elementen in hun muziek brachten: Miles Davis en zijn alumni Herbie Hancock, Chick Corea, enz.De songstructuren kenden we uit de jazz: een thema, variaties op dat thema, improvisatie. Maar de sound was helemaal niet jazzy, dat was overwegend gewoon stevige rock. Met snoeiharde drums, met oerdegelijke stevige baslijnen. Intellectuele rock, of jazz met ballen, 't is maar vanaf welke kant je het wil beluisteren.
Recensies? Zeer positief. Verkoopcijfers? In de VS niet, in Europa iets meer, maar ook niet echt om over naar huis te schrijven.
Ik leerde het album pas kennen in het najaar van 1970. Van onze muziekdocent op school Borstlap (die toevallig nogal wat uiterlijke overeenkomsten met Zappa vertoonde), die ons dertienjarigen liever naar dit album liet luisteren dan dat hij ons leerde op een blokfluit te spelen. Ik ben hem nog dankbaar!
Reacties