Het wapen

De gemeente Haarlem heeft een zeer interessant wapen.

Ik wil niet direct beweren dat het fraai is of zo, maar de dingetjes die je erop ziet hebben wel een heel mooi verhaal. Dat verhaal gaat terug naar het jaar 1218, het jaar van de Vijfde Kruistocht.

Op het wapen zien we een zwaard, vier sterren, een Maltezer kruis en twee belletjes. Dat zwaard en het schild ontving Haarlem van de Keizer van het Heilige Roomse Rijk, Frederik II, wegens buitengewone prestaties tijdens de verovering van Damiate in Egypte. Want Haarlem had inderdaad zijn best gedaan, zeiden ze.

Op dit schilderij van de Haarlemse schilder Pieter de Grebber is dat tafereel afgebeeld. We zien keizer Frederik II die Graaf Willem I van Holland (de grootvader van die Willem II die een paar jaar later bij Hoogwoud door het ijs zou zakken en door de Friezen een kopje kleiner werd gemaakt) een zwaard overhandigt. Op het schild van de graaf staan de vier sterren.

De patriarch van Jeruzalem zou uit dank het Maltezer kruis hebben toegevoegd. Verder bestaat het wapen uit een boom met twee hangende klokjes. Deze klokjes zouden ook herinneren aan de verovering van Damiate. Die klokken, de Damiaatjes, hangen sinds 1561 in de toren van de Grote of St. Bavo-kerk. Hun karakteristieke geluid klinkt sindsdien iedere dag om 21:00 uur over de stad.

Het logo dat de gemeente Haarlem gebruikt is een stilering van het wapen. En het zijn precies het zwaard, de sterren en het kruis uit het wapen die daarvoor worden gebruikt.

Uit later historisch onderzoek is komen vast te staan dat het niet de Haarlemmers waren die een sleutelrol speelden bij de verovering van Damiate, maar dat dat mannen uit Dokkum in Friesland zijn geweest. Maar die hadden al een mooi geschiedenisverhaal...