Eenwording
De Dag van Europa
Maar waarom is 9 mei de Europadag? En gedenken we dan iets of zo? Wie het weet mag het zeggen. De tv-journaals en kranten in Nederland besteden er nauwelijks aandacht aan.
De dag refereert aan een gebeurtenis op 9 mei 1950, zo heb ik gevonden.
Er zijn namelijk maar weinig Europese burgers die weten dat op 9 mei 1950 de aanzet werd gegeven voor de eenwording van Europa, in een periode waarin heel Europa vreesde voor een derde wereldoorlog. Op die bewuste dag werd de pers om 18.00 uur op het Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken aan de Quai d'Orsay bijeengeroepen voor een 'mededeling van het hoogste belang'. De eerste regels van de verklaring van 9 mei, die door Jean Monnet was opgesteld en door Robert Schuman, de Franse Minister van Buitenlandse Zaken, aan de pers werd voorgelezen en toegelicht, maakten meteen duidelijk hoe ambitieus hun plan was. 'De wereldvrede kan alleen worden beschermd door een krachtsontplooiing die evenredig is aan de gevaren die haar bedreigen. Door de gezamenlijke productie van de oorlogsindustrieën onder gezag te plaatsen van een nieuwe Hoge Autoriteit, wier beslissingen bindend zijn voor Frankrijk, Duitsland en de andere landen die zich aansluiten, legt dit voorstel de eerste concrete fundamenten voor een Europese federatie, die onontbeerlijk is voor het handhaven van de vrede.'
Er werd dus voorgesteld een supranationale Europese organisatie op te richten voor het beheer van de grondstoffen die op dat moment de basis van alle militaire macht vormden: kolen en staal. Maar de twee landen die hun nationale zeggenschap over de 'zenuw van de oorlog' moesten opgeven, hadden elkaar nog maar enkele jaren daarvoor op leven en dood bevochten in een gruwelijk conflict dat niet alleen grote materiële, maar vooral ook enorme geestelijke schade -haatgevoelens, wrok en vooroordelen- had nagelaten.
Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland, België en Luxemburg richtten de Europese Gemeenschap van Kolen en Staal op. Niet met een economisch doel, nee, met een politiek doel: vrede in een éénwordend Europa.
En het heeft gewerkt. De EGKS was de eerste stap van een nog beperkte groep landen. Daarna volgden meer stappen en meer landen. Die EGKS is qua scope doorontwikkeld tot de Europese Unie van vandaag. En inmiddels doen zevenentwintig landen mee.
Europa is een succesverhaal. Alle reden om dat ieder jaar op 9 mei te vieren!
Reacties