De secondant

Vanavond was onder andere Loek van Wely te gast bij Matthijs van Nieuwkerk en Wilfried de Jong in het onvolprezen tv-programma Holland Sport. Dat is niet zo bijzonder, want Holland Sport is een sportprogramma en Loek is immers een sportman. Maar het is ook weer wél bijzonder, want Loek is een schaker, en schakers worden door velen toch niet als échte sportmensen beschouwd. Vooral niet-schakers zijn die mening toegedaan. De aanleiding voor het interview met Nederlands sterkste schaker (31 op de wereldranglijst oktober 2007) is het verschijnen van aflevering 3 van het schaakmagazine Matten, Schaakverhalen, de "Hard Gras" van het schaken. In deze uitgave staat het dagboek dat Van Wely bijhield tijdens zijn secondantenklus voor Kramnik bij het toernooi om het wereldkampioenschap in Mexico. Tijdens het gesprek werd duidelijk dat Van Nieuwkerk wél schaakt en De Jong niet. Wilfried weet er zelfs helemaal niets vanaf. Hij vroeg bijvoorbeeld of je voorafgaand aan een toernooipartij wist of je met wit of zwart tegen een bepaalde tegenstander zou spelen. En of je bij de voorbereiding van een partij rekening houdt met of de tegenstander doorgaans aanvallend of defensief speelt. Maar Wilfried compenseerde zijn gebrek aan schaakkennis met zoals altijd veel enthousiasme en betrokkenheid. Matthijs is wel een schaker. Hij roerde een goed onderwerp aan: of je als secondant wel eens iets vindt tijdens een analyse dat je dan vervolgens niet deelt met je opdrachtgever, maar voor jezelf houdt voor als je weer eens aan de bak gaat. Loek glimlachte en ontweek een direct antwoord. Ja dus.

Verder viel me op dat ook in dit gesprek het thema "verwerking" aan de orde kwam. Vorige week hoorden we Ron Makaay al vertellen over een belangrijk leerpunt uit zijn carrière: na een gemiste kans is Ron dat binnen zeven seconden helemaal vergeten. No use crying over spilled milk. Vroeger bleef zoiets tijdens de wedstrijd doorzagen in zijn hoofd. Ook Michaella Krajicek vertelde vanavond dat ze na een verloren punt alle moeite moet doen om zich volledig te concentreren op het volgende punt. In het schaken gaat dat toch iets anders: na een gespeelde partij wil Kramnik eerst een volledige analyse van eventuele gemiste winstkansen van zijn secondanten, voordat ze aan de nieuwe partij mogen werken. Sunk costs.