Onze jaartelling

Zo af en toe komt het voor dat ik word getroffen door een plotseling nieuw inzicht. Zo'n ervaring waarvan ik dan denk, ja natuurlijk, dat ik dat nou niet zelf heb kunnen bedenken. Want die inzichten komen meestal van buitenaf, van anderen.

Zo ook vanmorgen. En dan gaat het over onze jaartelling. Dat inzicht is het volgende:

Het jaar nul heeft nooit bestaan.

De jaartelling die we al sinds eeuwen gebruiken is de Anno Domini-jaartelling, die gebaseerd is op het uitgangspunt dat de incarnatie van Jezus Christus plaatsvond in het jaar 1. Jezus zal dus bijvoorbeeld zijn zesde verjaardag hebben gevierd in het jaar 7. En zijn eenentwintigste verjaardag in het jaar 22. Tot zover niks bijzonders. Wanneer ik mijn geboortejaar (1957) aftrek van het lopende kalenderjaar (2007) dan zegt de uitkomst (50) dat ik in 2007 Abraham zie.

Maar nu, welk jaartal kennen we toe aan het jaar voorafgaand aan de incarnatie van Jezus Christus? Het antwoord op die vraag is even simpel als ontluisterend: dat is het eerste jaar voor de geboorte van JC, en dat noemen we dus 1 v. Chr. Ergo: we zijn van het jaar -1 direct overgestapt op het jaar 1! Het eerste millennium voor Christus liep dus van het jaar -1000 tot en met het jaar -1. En het eerste millennium na Christus liep dus van het jaar 1 tot en met het jaar 1000. Ons systeem van jaren tellen is dus volkomen symmetrisch, met een nulpunt (middernacht, 00:00 van 1 januari van het jaar 1) als spiegelpunt.

Ik vind het bizar dat ik vijftig heb moeten worden voordat dit pas goed tot me doordrong.

Met dank aan de Zwolse docent wiskunde Jan Zuidhoek, voor zijn uitgebreide uiteenzetting over deze problematiek, en de daaruit voortvloeiende millenniumkwestie.