Ziggy in Amerika

David Bowie - Santa Monica '72 (1972 - 1994 - 2008)

De grote doorbraak van David Bowie in Engeland kwam met The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars. Het album kwam uit in juni 1972, en was een doorslaand succes. Maar eigenlijk alleen in Engeland. In de eerste helft van dat jaar had Bowie volop getourd over het eiland, met zijn begeleidingsband, the Spiders from Mars.

In de zomer van dat jaar ondernam hij de grootste gok van zijn loopbaan: hij besloot om een uitgebreide tournee te maken door Amerika, het land waar bij wijze van spreken nog nooit iemand van David Bowie had gehoord. In de eerste plaats natuurlijk een enorm financieel risico. En het meest opvallend was de wijze waarop dit risico werd afgedekt: met PR. Het management van Bowie (lees: Tony Defries) besloot om tijdens deze tournee zoveel mogelijk geld uit te geven! Extravagant, extravaganter, extravagantst was het motto. De duurste hotels, limousines, groots opgezette persconferenties, het kon allemaal niet op. Alles draaide om publiciteit. In augustus opende Defries het kantoor van MainMan Productions in Manhattan en vandaaruit werd de publiciteitsstrategie ontwikkeld en de uitvoering gecoördineerd. De tournee begon in september en trok vanaf het begin veel aandacht van de pers én van het publiek. De tournee ging van start in Cleveland, daarna volgde succesvolle optredens in New York, Boston, Washington. En ook in Chicago ging het prima. Maar daarna werd het minder. In Kansas bijvoorbeeld zaten slechts 250 bezoekers in de zaal. De Dallas- en Houston-shows werden geannuleerd wegens onvoldoende belangstelling. De tournee hing aan een zijden draadje. Maar aan de westkust ging het allemaal weer prima. Op 20 en 21 oktober stond Bowie in het Civic Auditorium in Santa Monica. Defries had geregeld dat de eerste van deze shows live zou worden uitgezonden over de radio. En daardoor zijn de opnames van dit concert bewaard gebleven. De platenmaatschappij RCA had geen belangstelling voor een officieel live-album, maar de bootleggers en fans in Europa natuurlijk wel.

De line-up:

David Bowie - zang, gitaar
Mick Ronson - gitaar
Trevor Bolder - basgitaar
Mick 'Woody' Woodmansey - drums
Mike Garson - piano

Garson was speciaal voor deze tournee gecontracteerd. Het begin van een jarenlange samenwerking.

Binnen enkele weken waren de bootlegs in Europa te koop. Ik kocht de mijne op het Amsterdamse Waterlooplein. Jarenlang was het feit of je die bootleg in je platenkast had staan hét onderscheid tussen de echte Bowie-fan en de namaak-Bowie-fan. Pas in 1994 kwam er een slecht verzorgde semi-officiële uitgave. Tegen die tijd op cd natuurlijk, niet meer op vinyl.

De tournee was artistiek en commercieel een succes: in één klap was Bowie's naam als megaster gevestigd. Financieel was het een drama: de enige die er beter van werd was manager Tony Defries persoonlijk: volgens het managementcontract kreeg hij 20% van de omzet(!) en droeg Bowie zelf het risico met betrekking tot de exploitatie.

2008 re-issue

Binnenkort brengt EMI een officiële reissue uit van het Santa Monica-concert. Limited Edition. 12 mei 30 juni is de release-datum. Publiciteit met details is nog schaars. Nieuwe mix, stereo of 5.1, we weten het nog niet. Maar ik heb natuurlijk wel belangstelling!

Setlist:
Intro - Hang On To Yourself - Ziggy Stardust - Changes - The Supermen - Life on Mars? - Five Years - Space Oddity - Andy Warhol - My Death - The Width of a Circle - Queen Bitch - Moonage Daydream - John, I'm Only Dancing - Waiting for the Man - The Jean Genie - Suffragette City - Rock 'n Roll Suicide

Veel van het Ziggy-album natuurlijk, maar ook van Hunky Dory en nog ouder werk. Twee covers: Jacques Brel's My Death (La Mort) en Lou Reed's Waiting for the Man. Een van de allereerste keren dat The Jean Genie werd opgevoerd (in december zouden de jongens pas de studio ingaan om de opnames te maken voor het Aladdin Sane-album dat in 1973 zou uitkomen).

De video voor The Jean Genie werd in diezelfde oktobermaand opgenomen in San Francisco.
De dansende bevallige dame is Cyrinda Foxe, de stiefmoeder van Liv Tyler.

De Spiders rocken veel meer dan hoe we ze kennen van de studio-opnames. Stevig, hard, goed op elkaar ingespeeld, energiek, geïnspireerd. Dit is in retrospectief de beste live-opname uit de Ziggy-periode van Bowie's carrière, veel beter dan de mislukte opnames van het beroemde afscheidsconcert op 3 juli 1973 in Londen.

Fury Noir
I'm just a space cadet, he's the commander

Voetnoot m.b.t. Tony Defries:

Defries masterminded Bowie's career through the most astonishing PR campaign in rock history, a worldwide blitz that elevated the singer to global stardom. He established MainMan, a unique management structure that combined the best ingredients of the old-time motion picture studio with the futuristic zeitgeist of independent producer/record label/music publisher and, between 1972 and 1977, was responsible for launching the careers of Iggy Pop, Lou Reed, Mott The Hoople, Luther Vandross, John Mellencamp and many others. His innovations in lighting, special effects, costume and staging reinvented media presentation, to become the model for all future music and media events. All this was conducted from within a firestorm of creativity and excitement that remains synonymous with glamor and success.

Uit Defries' biografie Gods and Gangsters, die in de loop van 2008 zal verschijnen.