Risicomanagement
Met een enorme klap viel vorige week het tweede kabinet Balkenende. In de nacht van de "Slip of the Tongue". Franz, als altijd op zoek naar aanknopingspunten vanuit de actualiteit naar de consultancypraktijk gaat op zoek naar de parallellen met projectmanagement. Niet al te moeilijk deze keer.
Laten we in dit geval de regeringsverklaring als de PID voor het project Balkenende-2 beschouwen, en de jaarbegrotingen als de faseplannen. Kabinet vormt het projectteam, onder leiding van de Minister-President als de projectmanager.
Wat is er nu gebeurd? Het begon met een issue: in mei blijkt er iets aan de hand te zijn met het paspoort van een Tweede Kamerlid. De projectmanager maakt de inschatting dat dit issue kan worden afgehandeld op projectteam-niveau: minister Verdonk gaat naar de Tweede Kamer en wordt daar geconfronteerd met een motie. De projectmanager ziet vervolgens in dat dit issue een risico is geworden dat hij zelf op projectmanagementniveau moet beheersen. Hij grijpt persoonlijk in: de minister moet alles wat ze doet of zegt over deze casus eerst via de MP laten lopen. Zo gezegd, zo gedaan. Wanneer de minister eind juni tot de conclusie komt dat het met dat paspoort toch wel klopt, stellen ze samen een verklaring daarover op. Maar de MP doet nog iets: zoals het een goed projectmanager betaamt neemt hij zijn projectteamlid in bescherming. Om de positie van de betrokken minister niet te beschadigen laten ze het Tweede-Kamerlid in kwestie een verklaring ondertekenen waarin zij de schuld op zich neemt van het ontstaan van het issue. En daar gaat het mis. De verklaring werkt als een boemerang, de positie van de minister in kwestie wordt er niet door versterkt, maar juist verzwakt. De Project Board (de Tweede Kamer) stelt het project mandaat (de coalitie-overeenkomst) ter discussie: D66 wil dat de minister opstapt en anders stapt de partij uit de regering. En dat is door de MP niet meer terug te managen tot binnen de toleranties van het project: van issue via risico tot exceptie. De projectmanager stelt een Exceptie-rapport op, stapt naar de Business Executive (de Koningin) en levert het project mandaat in. Tijd voor een go/no go-beslissing.
Wat zijn de lessen die we hieruit kunnen leren? De belangrijkste les is de volgende: projectmanagement is voor het grootste deel risicomanagement. Wanneer een project eenmaal loopt, is het de belangrijkste taak van de projectmanager om in te schatten welke risico's er op de loer liggen waardoor het project zou kunnen ontsporen. Om vervolgens de juiste maatregelen te treffen om te voorkomen dat deze risico's zich manifesteren.
En de tweede les is deze: hou de verantwoordelijkheid voor de dingen die gebeurd zijn zoveel mogelijk bij je. Beoordeel elke situatie vanuit de status van vandaag en probeer niet met terugwerkende kracht je eigen straatje schoon te vegen. Projectmanagement is vooruit kijken. De kracht van een projectmanager blijkt niet uit het feit dat er zich al of niet issues voordoen, maar uit de manier waarop hij of zij ermee omgaat.
Laten we in dit geval de regeringsverklaring als de PID voor het project Balkenende-2 beschouwen, en de jaarbegrotingen als de faseplannen. Kabinet vormt het projectteam, onder leiding van de Minister-President als de projectmanager.
Wat is er nu gebeurd? Het begon met een issue: in mei blijkt er iets aan de hand te zijn met het paspoort van een Tweede Kamerlid. De projectmanager maakt de inschatting dat dit issue kan worden afgehandeld op projectteam-niveau: minister Verdonk gaat naar de Tweede Kamer en wordt daar geconfronteerd met een motie. De projectmanager ziet vervolgens in dat dit issue een risico is geworden dat hij zelf op projectmanagementniveau moet beheersen. Hij grijpt persoonlijk in: de minister moet alles wat ze doet of zegt over deze casus eerst via de MP laten lopen. Zo gezegd, zo gedaan. Wanneer de minister eind juni tot de conclusie komt dat het met dat paspoort toch wel klopt, stellen ze samen een verklaring daarover op. Maar de MP doet nog iets: zoals het een goed projectmanager betaamt neemt hij zijn projectteamlid in bescherming. Om de positie van de betrokken minister niet te beschadigen laten ze het Tweede-Kamerlid in kwestie een verklaring ondertekenen waarin zij de schuld op zich neemt van het ontstaan van het issue. En daar gaat het mis. De verklaring werkt als een boemerang, de positie van de minister in kwestie wordt er niet door versterkt, maar juist verzwakt. De Project Board (de Tweede Kamer) stelt het project mandaat (de coalitie-overeenkomst) ter discussie: D66 wil dat de minister opstapt en anders stapt de partij uit de regering. En dat is door de MP niet meer terug te managen tot binnen de toleranties van het project: van issue via risico tot exceptie. De projectmanager stelt een Exceptie-rapport op, stapt naar de Business Executive (de Koningin) en levert het project mandaat in. Tijd voor een go/no go-beslissing.
Wat zijn de lessen die we hieruit kunnen leren? De belangrijkste les is de volgende: projectmanagement is voor het grootste deel risicomanagement. Wanneer een project eenmaal loopt, is het de belangrijkste taak van de projectmanager om in te schatten welke risico's er op de loer liggen waardoor het project zou kunnen ontsporen. Om vervolgens de juiste maatregelen te treffen om te voorkomen dat deze risico's zich manifesteren.
En de tweede les is deze: hou de verantwoordelijkheid voor de dingen die gebeurd zijn zoveel mogelijk bij je. Beoordeel elke situatie vanuit de status van vandaag en probeer niet met terugwerkende kracht je eigen straatje schoon te vegen. Projectmanagement is vooruit kijken. De kracht van een projectmanager blijkt niet uit het feit dat er zich al of niet issues voordoen, maar uit de manier waarop hij of zij ermee omgaat.
Reacties