Ollekebolleke

Een ollekebolleke is een dichtvorm waarbij de volgende zeer strenge eisen gelden aan het gedicht:
  • Het is een puntdicht (de tekst is humoristisch en heeft een pointe).
  • Het bestaat uit twee strofen van elk vier versregels.
  • Het metrum is de dactylus: drie lettergrepen, waarvan de eerste beklemtoond is (heffing) en de volgende twee onbeklemtoond (daling). Elke regel kent twee dactyli, behalve de regels 4 en 8, waarin de laatste twee onbeklemtoonde lettergrepen wegvallen. Schematisch:
    1. Olleke - bolleke
    2. Olleke - bolleke
    3. Olleke - bolleke
    4. Olleke - bol
    5. Olleke - bolleke
    6. Ollekebolleke
    7. Olleke - bolleke
    8. Olleke - bol
  • Regel 6 bestaat uit één woord met de hoofdklemtoon op de vierde lettergreep. ('levensverzekering' kan dus niet; 'melkboerenhondehaar' wel.
  • Regel 8 rijmt op regel 4 (volrijm).
  • Om der wille van een logische zinsbouw mogen in de regels 3 en 4 en in de regels 7 en 8 de lettergrepen soms anders verdeeld worden.

Daarnaast is er nog een aantal regels waar in noodgevallen wel eens van wordt afgeweken:

  • Enjambementen komen alleen voor tussen de regels 3 en 4, en tussen de regels van de tweede strofe. Het ollekebolleke bestaat daarmee taalkundig uit vier zinnen: twee van één versregel, een van twee versregels en een van vier versregels.
  • Regel 2 bevat het onderwerp van het gedicht — en in het ideale geval niet meer dan dat. Oorspronkelijk was dit bij voorkeur een eigennaam.
  • Regel 1 is een aanhef, een kreet of een uitroep, oorspronkelijk een nonsenskreet.

Bron: wikipedia

Het voorbeeld

Onrust in Endegeest
J.M.A. Biesheuvel
Is een rechtvaardige
Actie gestart

Hij wil geen cel maar een
Laboratorium
Net als zijn evenknie
Maarten 't Hart


Drs. P




    Reacties

    Een reactie posten

    Populaire posts van deze blog

    kersen keren

    “Als het dit pinksterweekend inderdaad mooi weer wordt, dan kunnen we heel binnenkort weer kersen keren in de Betuwe”. Met een mysterieuze glimlach nodigt de man tegenover mij me uit om te reageren op deze indringende mededeling. Kersen keren? Daar heb ik nog nooit van gehoord. Ik krijg het gevoel dat ik in de maling word genomen. Maar aan de andere kant, ik ken de man als een serieuze manager, en hij komt tenslotte uit de Betuwe dus hij zal het beter weten dan ik. “Vroeger als jonge jongen deed ik dat veel. Je moet weten, die kersen hangen aan de boom en hebben de zon nodig om mooi rood te worden. Als je ze niet steeds omdraait, dan worden ze maar aan één kant rood en blijft de andere kant groen. Dat kan niet natuurlijk”. Ik probeer het me voor te stellen: ik ga op een trapje onder de boom staan en reik tot hoog boven mijn hoofd om een jonge kers om te draaien, heel voorzichtig zodat het steeltje niet afbreekt – en tsjak, daar sta ik met een klein kersje in mijn hand. Ik voel dat ik e...
    Meer lezen

    IJmond e.o.

    Afbeelding
    kapper Ik sta vandaag vroeg op, want om half tien heb ik een afspraak bij de kapper. Dat betekent dat ik op deze vrije dag toch gewoon de wekker moet zetten. Wanneer ik om half tien de zaak binnenloop blijkt dat ik pas vanaf tien uur wordt verwacht. Het is prachtig weer, dus ik maak nog lekker even een prettige wandeling door de stad. Om elf uur ben ik, haartjes gewassen en geknipt, weer thuis. Voor een week of zes ben ik daar weer vanaf. 112 In huis moet eerst een reddingsactie worden uitgevoerd. Broes blijkt zich te hebben verschanst achter een keukenkastje en bevindt zich, blijkens zijn klaaglijke gepiep, in een zeer benarde positie. Alles moet van de kant en met veel moeite slagen we erin hem te bevrijden. Stom beest. Spaarnwoude We besluiten om van het mooie weer te genieten en stappen in de auto. We rijden naar het recreatiepark Spaarnwoude voor een wandeling, koffie/thee en een lunch Onder de Platanen . strand Daarna sturen we naar het IJmuiderstrand. Door Velsen-Zuid, langs het...
    Meer lezen

    De mate van rampzaligheid

    De onvolprezen Battus heeft dertig jaar geleden de aanzet gegeven tot wat hij noemde De Encyclopedie . Daarin beschrijft hij het hele leven en hele wereld. Jammergenoeg nog slechts in tweeënvijftig trefwoorden, maar dat mag de pret niet drukken. Deze encyclopedie is voorwaar geen gemeengoed bij het grote publiek geworden. Dat is jammer. Ik wil bij deze een poging doen om u als lezer deelgenoot te maken van enkele van Battus' unieke analyses van het leven en de wereld. Ik zal dat doen door van tijd tot tijd de beschrijving van een trefwoord, een entry zoals we dat zouden kunnen noemen, hier te publiceren. Met dank aan Battus natuurlijk. Ramp , hoe erg wij een ramp vinden, hangt af van het aantal slachtoffers dat erbij is te betreuren (dit aantal zal ik verder met N aanduiden), het aantal kilometers dat ons scheidt van de plaats van de ramp (die afstand zal ik verder A noemen), en het aantal jaren dat tussen ons en de ramp ligt (dit tijdsverschil geef ik voortaan door T aan). Ik ...
    Meer lezen