Referendum

Moet er nu wel of niet een tweede referendum komen over een nieuw Europees verdrag?

De SP, de PVV en nu ook de PvdA vinden van wel. Het CDA, de ChristenUnie en de VVD willen eerst het advies van de Raad van State afwachten. En van GroenLinks en D66 weet ik het eerlijkgezegd niet. Maar hun standpunt doet er weinig toe, vrees ik. Verwacht overigens niet veel van dat advies van de Raad van State: die zal zich echt niet uitlaten over wel of geen referendum. Dat ei zal de politiek toch zelf moeten leggen.

De politiek heeft zich in de nesten gewerkt. In 2005 besloot de Tweede Kamer op voorhand dat ze zich zouden neerleggen bij de uitslag van het raadgevend referendum. Daarmee hebben ze zich de kaas van het brood laten eten. Ze kunnen nu niet meer terug: wanneer er geen tweede referendum komt, dan zullen de eurosceptici tot in lengte van jaren de pro-Europeanen nadragen dat zij in 2005 uitsluitend een positieve uitslag wilden hebben. Het vertrouwen in 'die Haagse politiek' zal nog verder dalen. En kom niet aan met woordspelletjes, als 'het is geen grondwettelijk verdrag meer, en we hebben alleen een referendum nodig bij een grondwettelijk verdrag.' Dat maakt het alleen maar erger.

Vandaag debatteert de Tweede Kamer over het resultaat van de Europese Top van afgelopen weekeinde. Misschien dat ze dan een besluit over het vervolgproces kunnen nemen.

In het ergste geval, als ze er echt niet uitkomen, kunnen ze altijd nog een raadgevend referendum uitschrijven over de vraag of er wel of niet een referendum moet komen.