Serviër of Serf

De verslaggever van dienst bij de voetbalwedstrijd Nederland - Servië deed de hele wedstrijd ontzettend zijn best om consistent te zijn in zijn benoeming van de elftallen. Nederland was "Jong Oranje". En Jong Oranje speelde tegen Serven. Dat althans waren zijn benamingen voor de elftallen. Individuele Nederlandse spelers noemde hij bij hun achternaam. En een individuele Servische speler was doorgaans een Serviër.

Over de nogal geforceerde, bijna potsierlijke manier om de merknaam "Jong Oranje" te promoten zal ik het nu niet hebben. Dat gaat per slot van rekening om veel geld en dan gelden bij de commerciele omroep natuurlijk bijzondere wetten. Maar voor het benoemen van de spelers van het Servische team gelden natuurlijk gewoon de regels van de Nederlandse taal. En dat roept de vraag op: zijn het Serviërs of Serven?

Laten we deze kwestie nu voor eens en altijd uit de wereld helpen. Beide woorden zijn taalkundig juist. Maar ze betekenen iets verschillends! Het land Servië is genoemd naar het in dat land wonende volk der Serven. Het woord Serviër geeft dus iemands nationaliteit aan; Serf is de aanduiding van iemands etniciteit. Karel van 't Reve, die we toch als autoriteit op het gebied van de Slavische talen en culturen mogen beschouwen, legt het als volgt uit: Serviër is de term voor alle mensen die in Servië wonen en de term Serven gebruiken we voor de rasechte Serven van origine... Serf ben je dus als je een echte Serviër bent (incl. geloof etc.) en als Serviër kun je ook moslim, jood, katholiek, Hongaar, enz. zijn.

Nederland speelde dus tegen een team Serviërs.